نوجوان به داشتن دوست» احساس نیاز می کند و از این رو باید او را در انتخاب دوست یاری نمود. دوست به حدّی در یک نوجوان تأثیر دارد که او خود را همرنگ دوستش می کند و حتّی از لباس، رفتار و کلام او تقلید می نماید.

داشتن دوست، نوجوان را از تنهایی که ممکن است افسردگی و انزوا را در برداشته باشد، می رهاند. امام علی علیه السلام در نهج البلاغه به یافتن دوستان خوب» اشاره می فرماید و تأکید دارد که: دوستان را ابتدا مورد آزمایش و امتحان قرار دهید و وقتی دوستی را خوب یافتید، او را از دست ندهید. امام علیه السلام می فرماید: عاجزترین مردم کسی است که از به دست آوردن دوست، ناتوان باشد و از او عاجزتر کسی است که دوستانِ به دست آورده را ترک گوید.»

نوجوان وقتی دوستی را یافت و یا درصدد یافتن دوستانی می باشد، باید به چند مسأله توجّه نماید: ابتدا اینکه به آراء و افکار دیگران احترام بگذارد و خود، فردی فروتن و متواضع باشد. و دیگر اینکه در دوستی، افراط و تفریط روا ندارد که ثمره آن، پشیمانی و ثمره دوراندیشی و میانه روی، سلامت و رستگاری است. و سوم اینکه راستگو بوده و به عهد خود وفا نماید، چون هر کس امانت دار نباشد ضرر کرده و به مقصد نمی رسد» و چهارم اینکه با دوستانش خوشرو بوده و حُسن خُلق را سرمشق خود قرار دهد. امام علی علیه السلام می فرماید: اکرم الحسب حُسن الخلق؛ برترین خویشاوندی، خوشرویی و حُسن خلق است.»

اما به پیروان خود گوشزد می فرماید: از دوستی با افرادی که ضعیف العقل و بدعمل هستند، بپرهیز؛ زیرا انسان را با دوستش می شناسند.» و یا می فرماید: از رفاقت با کسانی که افکار و ظاهر اعمالشان ناپسندیده است، برحذر باش؛ چرا که آدمی به رویّه و روش رفیقش خو می گیرد و به افکار و اعمال او معتاد می شود.»

یک نوجوان سالم در جعبه ابزار توانایی و مسئولیت پذیریش حتما این ابزار ها را دارد:

• نسبت به خودش تا حد زیادی آگاهی دارد ودر واقع ضعف ها و توانایی هایش را می شناسد.
• فردی با وجدان و با اخلاق است.
• او دارای قوه تخیلی قوی است وبسیاری از ناممکن ها را ممکن می بیند.
• او اراده ای آهنین دارد. موانع نمی توانند او را منصرف کنند ویا کنار بزنند.

ویژگی‌ها و صفات "نوجوان‌ سالم" چیست
1. ایمان و اعتقاد به خدا:
نوجوان سالم هیچگاه نباید ایمان و اعتقاد به خدا را از یاد ببرد، چرا که خدا، جهان نامتناهی را خلق و قدرت زندگی به انسان ها عطا کرده، او بسیار مهربان و رئوف است، مثل و مانند ندارد و در تمامی افعال روزانه، یاری دهنده ماست.
2. تکریم و احترام به والدین و کسانی که سن‌ بالاتری دارند:
طبق حدیثی که از امام صادق (علیه السلام) نقل شده، ایشان فرموده‌اند: و اما حق مادرت این است که آگاه باشی تو را چگونه حمل می‌‌کرد در حالی که هیچکسی تو را اینگونه حمل نکرده، بله مادرت تو را درون شکم خو حمل کرد و عصاره قلبش را به تو هدیه داد که هیچکس به دیگری نمی‌دهد ، او با تمام وجود از تو حفاظت کرد و از اینکه بماند ترسی نداشت، زیرا تمام دغدغه‌اش ماندن تو بود، او هیچ نگرانی از گرما نداشت، اما تمام تلاشش، ایجاد سایه برای تو بود.برای تو از خواب خوش چشم ‌پوشید و تو را از سرما و گرما در امان داشت، تمامی این زحمات برای این است که تو برای او باشی، هر چند در توانت نیست که حق او را شکرگزار باشی، فقط با کمک و لطف خدا می‌توانی شکرگزار او باشی.

3. اراده و کوشش برای رسیدن به موفقیت
عوامل حرکت صعودی یک کشور موارد مختلفی است و نمی توان تنها به ذکر یک مورد بسنده کرد و دیگر موارد را نادیده گرفت. ترقی و پیشرفتی که در زمان حال در جامعه ما یا دیگر جوامع بوجود آمده به‌ خاطر کوشش‌های بی‌ وقفه تک ‌تک افراد آن جامعه است. اگر کشوری مثل ژاپن در علوم گوناگون پیشرفت می‌کند و در زمینه‌های مختلف، حرف‌هایی برای گفتن دارد، به‌ علت کوشش‌ها و زحمات تمامی افراد جامعه است. در توان هیچکس نیست که تمام پیشرفت‌ها را به‌ نام خود ثبت کند و تنها می‌تواند خود را جزئی از این موفقیت ها بداند.برخی از مواقع برای رسیدن به پیشرفت، حرف از امکانات و منابع مالی به میان می آید. ثروت و امکانات می‌تواند زمینه ساز، موفقیت باشند اما عامل اصلی محسوب نمی شود. بسیاری از کشورها، غنی از منابع زمینی نیستند اما با بهره بردن از نیروی عقل و کوشش فراون، توانسته اند روز به‌ روز وضعیت کشور خود را بهبود بخشند و به نقطه اوج تکنولوژی برسند.

4. برگزیدن دوست و رفیق مناسب:
رفت و آمد و ارتباط با دوستان سالم و با خدا، باعث ارتقا شخصیت جمعی و بالا رفتن ارزش‌ و اخلاق معنوی در فرد می‌شود. برگزیدن هم نشینانی که از لحاظ درسی و اخلاقی در سطح خوبی قرار دارند، از مهمترین عوامل موفقیت در آینده فرد می‌باشد. با رفیقان مناسب و قابل اطمینان می توان در بخش‌های گوناگون ارتباط گرفت و در زمینه های مختلف همکاری کرد.البته دورهمی‌های دوستانه می تواند به نوجوان در راستای تقویت روحیه اجتماعی، اخلاقی و سطح نگاه به مسائل روزمره کمک کننده باشد. اما به شرطی که دوستان نوجوان مانند این حدیث باشند: مومن آینه برادر مومن دیگر است و باید در پوشاند عیب‌های همدیگر سعی و کوشش کنند، چرا که، تلاش در جهت پوشاند عیوب دیگران موجب ارتقای خلق و خوی فرد نیز می‌شود. از جهتی همنشینی با افرادی که درون مایه ضعیفی دارند به ‌طور معمول باعث گرفتاری و انحراف فرد می‌گردد. رفیق منحرف آینده فرد را به ‌کلی به تباهی می‌کشاند و او را در راه کژی، خلاف و فساد اخلاقی سوق می دهد که انتهایی ندارد و روز به ‌روز پایین‌تر سقوط می‌کند.

5. رعایت بهداشت فردی و اجتماعی:
بهداشت فردی در واقع، تشکیل شده از راه‌ و روش‌هایی برای جلوگیری از تولید یا انتشار بیماری‌ها و پاک نگهداشتن اعضای بدن.
راحت‌ترین عمل برای رعایت بهداشت، شستن دست ها و تمام بدن است. البته تمییز نگه‌ داشتن مو، ناخن و شستن لباس‌ها هم می‌تواند در زمره آسان‌ترین اعمال قرار بگیرد و سلامت و بهداشت فرد را تا حد زیادی حفظ کند.بهداشت فردی از اصلی‌ترین موارد سلامت فرد و سلامت جامعه است. با رعایت موارد معمولی و آسان در زندگی روزمره می‌توان از بسیاری از مشکلات و مسائل جلوگیری کرد. بهداشت اجتماعی مانند: به ‌تن کردن البسه پاکیزه، کوتاه کردن مو و دیگر موارد است.

6. انجام تفریحات سالم
فرد نوجوان برای رشد و رسیدن به کمال روحی و جسمی هم به انجام کارهای بدنی نیاز دارد و هم به شور و نشاط روح. تفریحات سالم می بایست به نحوی برای جوانان مهیا شوند که هم زمان آنان را پر کرده و هم آن‌ها را از بیکاری و سرگردانی حفظ کند همچنین موجب ارتقا جسم و روح آنان شود. طبق حدیثی که از حضرت علی علیه السلام روایت شده ایشان دو نوع سرگرمی‌ را ذکر کرده اند: "علـِّموا اولادکم ، السباحة و الرمایة."
" هیچکس لیاقت اشک ریختن ندارد، کسی که این لیاقت را داشته باشد، باعث آن نخواهد شد" 

7. مسئولیت پذیری
یک نوجوان سالم در همه حال از مسئولیت استقبال می‌کند و از زیر مسئولیت‌های خود شانه خالی نمی‌کند. نوجوانی که از نظر شخصیتی سالم است، دارای ویژگی‌های خواستن/ دانستن/ توانستن است. هیچ‌گاه در انتظار چیزی نیست. او هیچوقت دیگران را مسبب شکست های خود نمی داند. بلکه تنها خود و نوع دیدگاهش را عامل شکست های خود دانسته و به‌ خوبی از تمام شکست‌ها به عنوان پلی برای موفقیت‌های آینده استفاده می‌کند.

پیدا کردن دوست خوب همیشه مشکل است اما اینکه تشخیص بدهیم که دوست ما واقعا" دوست خوبی است یا خیر کار سخت تری است.دانستن مشخصات یک دوست خوب در یافتن یک دوست واقعی به ما کمک می کند.

فهرست خصوصیات یک دوست خوب

از ویژگیهای دوست خوب وفاداری اوست

وفاداری یک فاکتور اصلی و ضروری در دوستی و یا هر ارتباط دیگری است. دوستان خوب همیشه به دوستی شان وفادار هستند و وفادار بودن یعنی اینکه به شایعات و حرفهای بدی که درباره دوستتان گفته می شود توجه نکنید و از گفتن شایعات و یا حرفهای زشت درباره آنها پرهیز کنید. اگرچه دوستان خوب هم گاهی ازدست یکدیگر ناراحت و عصبانی شوند اما هرگز پشت سرهم ، حرف بدی نمی زنند.

از خصوصیات یک دوست خوب با گذشت بودن اوست

همه ی ما گاهی در روابط مان قضاوت های نادرست می کنیم. دوستان واقعی به جای اینکه دلخوری شان را از یکدیگر پنهان کنند، مشکل شان را مستقیما مطرح می کنند تا سوء تفاهم ها از بین برود. دوستان خوب یکدیگر را درک می کنند و به همین دلیل می توانند نسبت به هم بخشنده و باگذشت باشند. اگر در روابط مان مدام درگیر دلخوری های گذشته باشیم، روابط مان هیچ پیشرفتی نخواهد کرد. دوست خوب کسی است که بتواند گذشت کند و اگر خطایی کردیم که باعث دلخوری شد، اینقدر باگذشت باشد که بتواند از اشتباهات مان بگذرد. پس بیایید این واقعیت را بپذیریم که همه ی ما گاهی اشتباه می کنیم، اما می توانیم به کمک یکدیگر یاد بگیریم انسان های بهتری باشیم.

از خصوصیات یک "دوست خوب" بخشنده بودن اوست

بخشندگی و سخاوت یکی از علامتهای یک دوست خوب است. یک فرد سخاوتمند حتی زمانیکه توانایی ودارایی کمی برای بخشش دارد با کمال میل آنچه که می تواند را می بخشد. این نشانه فردی است که ارزش دوستی دارد زیرا این خصوصیت اخلاقی نشان می دهد که او ذهن و قلبی بخشنده دارد.

یک دوست خوب قابل‌اعتماد است 

دوستان خوب کسانی هستند که بتوانید عمیق‌ترین و تاریک‌ترین اسرارتان را با اعتماد کامل با آنها در میان بگذارید. آنها باز هم به خاطر شنیدن این اسرار قضاوت‌تان نمی‌کنند و از اطلاعات شخصی‌تان با امانت‌داری کامل محافظت می‌کنند. وقتی مطمئن باشید آنها هرگز اطلاعات محرمانه‌تان را به کسان دیگر نمی‌گویند، با خیال راحت می‌توانید اسرارتان را به آنها بگویید.

از ویژگی های دوست خوب درک کردن افراد است

دوست واقعی کسی است که به حرفهای ما گوش می کند و سعی می کند ما را درک کند. یک دوست خوب وقتی چیزی را نمی فهمد یا درک نمی کند درباره آن موضوع سئوال می کند تا موضوع را کاملا" متوجه شود.

صداقت از ویژگیهای یک دوست خوب می باشد

یک دوست خوب همیشه صادق است و واقعیت را می گوید حتی اگر حرفش آزار دهنده باشد. یک دوست خوب برای اینکه شما احساس بهتری داشته باشید به شما دروغ نمی گوید در عوض حقیقت را می گوید و شما را نصیحت می کند. مثلا "اگر لباسی مناسب شما نیست یک دوست خوب با مهربانی می گوید:" این لباس خیلی خوب نیست، من فکر می کنم این یکی بهتر است."

از خصوصیات یک دوست خوب درک کردن تفاوتها دیگران است

یک دوست خوب از شما انتظار ندارد که همیشه حرف او را تایید کنید. در عوض وقتی شما عقیده متفاوتی دارید و با او موافق نیستید ، به نظر شما احترام می گذارد. این کار باعث می شود روابط شما جذابتر شود زیرا دوستان خوب می توانند نظرات مختلف خود درباره موضوعات مختلف را با هم در میان بگذارند.

شواهد قابل ملاحظه ای تأییدکننده این مطلب اند که داشتن اعتقادات مذهبی نقش مهمی در کاهش سوء مصرف مواد دارد. افرادی که اصول مذهبی را پذیرفته اند و نسبت به آن احساس پیوستگی می کنند، کمتر از افرادی که مذهبی نیستند، موادمخدر مصرف می کنند. صرف نظر از اینکه فرد به چه مذهبی گرایش دارد، می توان گفت فردی که به طور منظم اعمال مذهبی را انجام می دهد. احتمال کمتری دارد که مواد مخدر مصرف کند تا فردی که به انجام این اعمال تمایلی ندارد.
نتایج تحقیقات نشان می دهند، افرادی که پیرو مذهبی هستند که به پرهیز از مصرف مواد مخدر تویه می کند، بسیار کمتر از پیروان مذاهبی که مصرف الکل و سیگار را منع نمی کنند، به مصرف مواد مزبور روی می آورند. اصوال مذهب در سه سطح می تواند مصرف مواد مخدر را تحت تاثیر قرار دهد:
اولین تاثیر مذهب شامل فعالیت های پیشگیرانه ای است که برای تحریم شروع سوء مصرف مواد به کار گرفته می شود و می تواند دربر گیرنده آموزش مستقیم مردم درباره منع مصرف مواد مخدر و همچنین، هدفمند کردن زندگی باشد که در این صورت مصرف مواد مخدر عملی پسندیده نیست.